Πρωτομαγιά: Ημέρα εορτασμών και διεκδικήσεων

«Οκτώ ώρες εργασίας» ήταν το αίτημα των  εργατών σε διαδηλώσεις που ξέσπασαν σε πολλές πολιτείες των ΗΠΑ την 1ηΜαΐου του 1886, με εκείνη στο Σικάγο να καταστέλλεται αιματηρά από την αστυνομία, με αποτέλεσμα να βρουν το θάνατο δεκάδες διαδηλωτές.

Τρία χρόνια αργότερα, το 1889, η Β! Διεθνής στο Παρίσι καθιερώνει την 1ηΜαΐου ως Παγκόσμια Ημέρα των Εργατών, σε ανάμνηση του μακελειού στο Σικάγο, όπου το βασικό αίτημα των εργατών αποτελούσε η καθιέρωση του οκτάωρου, καθώς την περίοδο εκείνη δεν υφίστατο στις ΗΠΑ κανονιστικό εργασιακό πλαίσιο και οι εργαζόμενοι αναγκάζονταν να δουλεύουν αμέτρητες ώρες, ακόμα και τις Κυριακές. Στη δυναμική πορεία του Σικάγο έλαβαν μέρος περισσότεροι από 90.000 εργαζόμενοι, ενώ περίπου 350.000 εργάτες από 1200 εργοστάσια συμμετείχαν στην απεργία.

Την επίσημη καθιέρωση της Εργατικής Πρωτομαγιάς ακολούθησε η πρόταση του Ρέιμοντ Λαβίν που καλούσε σε διεθνή κινητοποίηση την ημέρα των γεγονότων του Σικάγο. Η ανταπόκριση του κόσμου ήταν τόσο μεγάλη, με αποτέλεσμα οι διαδηλώσεις της 1ηςΜαΐου να λάβουν από τότε ετήσιο χαρακτήρα.

Η ελληνική Πρωτομαγιά

Η πρώτη ελληνική κινητοποίηση πραγματοποιήθηκε το 1893 από τον Σοσιαλιστικό Σύλλογο του Σταύρου Καλλέργη. Περίπου 2000 άνθρωποι συγκεντρώθηκαν στο Παναθηναϊκό Στάδιο και διαδήλωσαν υπέρ της οκτάωρης εργασίας , της καθιέρωσης της Κυριακής ως αργίας και της κρατικής ασφάλισης για τα θύματα εργατικών ατυχημάτων. Οι συγκεντρωμένοι ενέκριναν ψήφισμα το οποίο επέδωσαν στον Πρόεδρο της Βουλής την 1η Δεκεμβρίου του ίδιου χρόνου.

Χρειάστηκε να περάσουν 17 ολόκληρα χρόνια, ως το 1911 όπου γιορτάστηκε και πάλι η εργατική Πρωτομαγιά. Στο διάστημα αυτό ξέσπασαν μεγάλες απεργίες σε όλες σχεδόν τις πόλεις της Ελλάδας και σε πολλούς κλάδους, ενώ δημιουργήθηκαν πολλά σωματεία και δευτεροβάθμιες οργανώσεις.

Το 1911 η Φεντερασιόν Θεσσαλονίκης αναλαμβάνει τη διοργάνωση της Εργατικής Πρωτομαγιάς στην πόλη. Οι αστυνομικές δυνάμεις επεμβαίνουν και συλλαμβάνουν τους πρωτεργάτες, ανάμεσα σε αυτούς και τον Μπεναρόγια, που εξορίζεται στη Σερβία.

Την ίδια χρονιά στην Αθήνα αποφασίζεται εκ νέου να γιορταστεί η Πρωτομαγιά, με πρωτοβουλία του Ν. Γιαννιού στο Μετς, με κεντρικό σύνθημα «8 ώρες δουλειά, 8 ώρες ανάπαυση και 8 ώρες ύπνο». Η αστυνομία οδήγησε τους Γιαννιό, Αποστολίδη και Παπαγιάννη στα γραφεία της γιατί «δεν είχαν άδειαν», όπου τελικά αφέθηκαν ελεύθεροι.

Το 1919 γιορτάζεται ξανά η Πρωτομαγιά σε 12 πόλεις της Ελλάδας, ένα χρόνο μετά την ίδρυση της ΓΣΕΕ.

Σήμερα, η 1ηΜαΐου, σύμφωνα με το άρθρο 1 του Α.Ν. 380/68, αποτελεί υποχρεωτική αργία.

Στις μέρες μας η Πρωτομαγιά ή Παγκόσμια Ημέρα των Εργατών γιορτάζεται ανά τον κόσμο με διαδηλώσεις και πορείες, με σκοπό την προβολή των κοινωνικών και οικονομικών επιτευγμάτων της διεθνούς εργατικής τάξης. Όμως με την οικονομική και εργασιακή κρίση που επικρατεί και ολοένα εξαπλώνεται τα αιτήματα των εργαζομένων ενός και πλέον αιώνα πριν, είναι ξανά στο προσκήνιο πιο επίκαιρα από ποτέ.