Διγλωσσία στη Βόρεια Μακεδονία: Επιμένει η Σιλιάνοφσκα, την «αδειάζει» το υπ. Εξωτερικών

Η Γκορντάνα Σιλιάνοφσκα, που εκλέχθηκε Πρόεδρος της Βόρειας Μακεδονίας με το εθνικιστικό VMRO-DPMNE, επιμένει στη θέση της να μη χρησιμοποιεί το συνταγματικά κατοχυρωμένο όνομα, βάσει της Συμφωνίας των Πρεσπών, «Βόρεια Μακεδονία», αλλά σκέτο το «Μακεδονία». 

Την ίδια στιγμή, και μετά τις αντιδράσεις, το υπουργείο Δικαιοσύνης σπεύδει να την «αδειάσει», διαμηνύοντας πως παραμένει «σταθερό» στην εκπλήρωση του Συντάγματος και της Συμφωνίας των Πρεσπών.

Υπενθυμίζεται πως με την συνταγματική κατοχύρωση του ονόματος, δόθηκε η δυνατότητα στη Βόρεια Μακεδονία να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ, αλλά και να ξεκινήσει τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την ΕΕ.

Η Γκορντάνα Σιλιάνοφσκα στη δήλωσή της αμέσως μετά τη νίκη της χρησιμοποίησε αποκλειστικά τον όρο «Μακεδονία», δείχνοντας την πρόθεσή της να ακολουθήσει και από τη θέση της Προέδρου τη γραμμή του VMRO – DPMNE. Το εθνικιστικό κόμμα έχει απορρίψει ως «προδοτική» και «ταπεινωτική» τη Συμφωνία των Πρεσπών και αρνείται να χρησιμοποιήσει το όνομα «Βόρεια Μακεδονία». Σε νέα ανάρτησή της στο Twitter, απαντώντας στα συγχαρητήρια από εκπροσώπους της ΕΕ, αλλά και την πρεσβεία της Σουηδίας, επανέλαβε: «Σας ευχαριστώ για τα θερμά συγχαρητήρια. Η Σουηδία και η Ευρωπαϊκή Ένωση θα έχουν πάντα έναν πιστό σύμμαχο στο πρόσωπο της Προέδρου της Μακεδονίας για την επίτευξη των ευρωπαϊκών στόχων και των στόχων της ισότητας των φύλων».

Congratulations to President Gordana Siljanovska-Davkova @gogamkd on being inaugurated as 🇲🇰first female President. The President put a strong emphasis on women’s rights in her speech in parliament today. Sweden provides assistance to 🇲🇰 in order to support🇪🇺accession ….1/2👇 pic.twitter.com/Unm32rr3BS

— Sweden in North Macedonia (@SwedeninMK) May 12, 2024

Διγλωσσία στο εσωτερικό - Πυρά από υπ. Εξωτερικών και Εσωτερικών

Εν τω μεταξύ στο εσωτερικό της Βόρειας Μακεδονίας καταγράφεται μια διγλωσσία. Το υπουργείο Εξωτερικών, θέλοντας να πάρει αποστάσεις από τη Σιλιάνοφσκα, αναφέρει σε ανακοίνωσή του, πως το ίδιο «επιβεβαιώνει τη σταθερή αποφασιστικότητα της χώρας προς την άνευ όρων εκπλήρωση των προνοιών του Συντάγματος καθώς και όλων των διεθνών υποχρεώσεων, που έχει αναλάβει, όπως η πλήρης τήρηση της Συμφωνίας Στρατηγικής Συνεργασίας μεταξύ της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας και της Ελληνικής Δημοκρατίας, γνωστής ως Συμφωνίας των Πρεσπών».

Και προσθέτει: «Τα τελευταία επτά χρόνια οι δύο γειτονικές χώρες έχουν αναπτύξει ένα εξαιρετικά υψηλό επίπεδο πολιτικού διαλόγου, που είχε ως αποτέλεσμα τον πολλαπλασιασμό της οικονομικής συνεργασίας και της οικοδόμηση θετικών σχέσεων μεταξύ των λαών. Αυτά τα οφέλη είχαν ως αποτέλεσμα την ένταξη της χώρας στο ΝΑΤΟ, το άνοιγμα των διαπραγματεύσεων με την Ευρωπαϊκή Ένωση καθώς και την αναβάθμιση της Στρατηγικής Συνεργασίας σε Στρατηγικό Διάλογο με τις Ηνωμένες Πολιτείες».

«Καλούμε σε επαγρύπνηση όλους τους πολιτικούς δρώντες, ειδικά τους εκλεγμένους κρατικούς αξιωματούχους. Η διατήρηση της ευρωατλαντικής πορείας της χώρας αντιπροσωπεύει ένα θεμελιώδες στρατηγικό συμφέρον και είναι εγγυητής της μακροπρόθεσμης ασφάλεια και σταθερότητας της χώρας», καταλήγει.

Ο υπουργός Δικαιοσύνης, Κρέναν Λόγκα, υποστηρίζει πως η στάση της Σιλιάνοφσκα παραβιάζει το σύνταγμα, το οποίο μετά τη Συμφωνία των Πρεσπών ορίζει πως το όνομα της χώρας είναι «Βόρεια Μακεδονία». Για αυτό το λόγο σε ανάρτησή του στο Facebook ανέφερε ότι «η ασέβεια προς το συνταγματικό όνομα του κράτους καθιστά άκυρο τον όρκο της και υποστήριξε πως πλέον υπάρχουν μόνο δύο δρόμοι: «Είτε να επαναληφθεί η διαδικασία, είτε να αναλάβει χρέη προέδρου ο Γιόβαν Μιτρέφσκι, ο οποίος σήμερα είναι πρόεδρος της Βουλής της Βόρειας Μακεδονίας».

Η απάντηση Μητσοτάκη, το μήνυμα της Κομισιόν

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης αντιδρώντας στη χρήση του όρου «Μακεδονία» από την Γκορντάνα Σιλιάνοφσκα έκανε λόγο για μια «προκλητική επιλογή», η οποία «παραβιάζει το επίσημο κείμενο του όρκου της» για το Σύνταγμα και είναι «παράνομη και ανεπίτρεπτη πράξη που παραβιάζει τη Συμφωνία των Πρεσπών».

«Η Ελλάδα απορρίπτει χειρισμούς όπως αυτούς με τους οποίους εγκαινιάζει τη θητεία της η κυρία Σιλιάνοφσκα. Την καλεί να επανέλθει στα νόμιμα καθήκοντά της και στις συμπεριφορές που απορρέουν από τον ρόλο της. Δηλώνουμε κατηγορηματικά ότι δεν θα δεχτούμε παρόμοια ολισθήματα. Και επαναλαμβάνουμε ότι κάθε πρόοδος στις διμερείς σχέσεις, όπως και κάθε βήμα των Σκοπίων προς την Ευρώπη εξαρτώνται από την ειλικρινή τήρηση των συμφωνηθέντων. Από τη σωστή χρήση της συνταγματικής ονομασίας της γειτονικής χώρας. Και, ασφαλώς, από την αποφυγή προκλήσεων», σημείωσε μεταξύ ο Έλληνας πρωθυπουργός.

Από την πλευρά της, η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν, έγραψε σε μήνυμά της στο X: «Για να συνεχίσει η Βόρεια Μακεδονία την επιτυχημένη πορεία της προς την ένταξη στην ΕΕ, είναι πρωταρχικής σημασίας να συνεχίσει η χώρα στον δρόμο των μεταρρυθμίσεων και του πλήρους σεβασμού των δεσμευτικών συμφωνιών της, συμπεριλαμβανομένης της Συμφωνίας των Πρεσπών».

Αντιδράσεις και από τη Βουλγαρία

«Η Βουλγαρία δεν αποδέχεται δηλώσεις και συμπεριφορές που παραβιάζουν την Συνθήκη Φιλίας, Καλής Γειτονίας και Συνεργασίας του 2017 ή οποιαδήποτε άλλη συνθήκη που έχει υπογραφεί από τη Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας» τονίζει σε δήλωσή του ο πρόεδρος της Βουλγαρίας, Ρούμεν Ράντεφ.

«Η Βουλγαρία έχει επανειλημμένως δηλώσει ότι οι συμφωνίες πρέπει να τηρούνται και να εφαρμόζονται. Θα ήθελα να υπενθυμίσω ότι η Βόρεια Μακεδονία είναι μέλος του ΝΑΤΟ, γεγονός που συνεπάγεται αντίστοιχες υποχρεώσεις και ευθύνες» αναφέρει και συμπληρώνει: «Είμαι βαθιά πεπεισμένος ότι η ευρωπαϊκή προοπτική της Βόρειας Μακεδονίας εξαρτάται από την αυστηρή εφαρμογή των διεθνών συμφωνιών των οποίων αποτελεί μέρος, καθώς και από το Διαπραγματευτικό Πλαίσιο που εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο τον Ιούλιο 2022. Οι θεσμοί του κράτους της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας θα πρέπει να γνωρίζουν ότι το Διαπραγματευτικό Πλαίσιο δεν μπορεί να αναθεωρηθεί».

Πηγή