HCN Fiber Connected

Viber- Γίνετε ρεπόρτερ της Kapa News


Ακολουθήστε το Kapa News στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις με καθημερινή ενημέρωση


Βίντεο – Αφιέρωμα στα Φωτεινά Πιερίας, τα Σκοτεινά (Μόρνα) και το «Πανεπιστήμιο Ξύλου»


Ένα βίντεο με εικόνες από ψηλά (drone) δημιούργησε η Kapa WebTV,  με σκοπό ν’ αναδείξει αυτό το ορεινό χωριό της Πιερίας με την πλούσια ιστορία του, αφού εκεί την δεκαετία 1930-1940 έσφυζε από ζωή λόγω του κρατικού εργοστασίου ξύλου που είχε κατασκευαστεί εκεί και φιλοξενούσε πάνω από 2.000 κόσμο. Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή:

Τα Φωτεινά είναι ορεινό χωριό του νομού Πιερίας και ανήκει διοικητικά στο Δήμο Κατερίνης. Η απόσταση από την Κατερίνη είναι 20 χιλιόμετρα.

Η Τοπική Κοινότητα Φωτεινών έχει συνολικά 396 κατοίκους, σύμφωνα με την Απογραφή του 2011, και αποτελείται από 4 οικισμούς :

1). Τα Φωτεινά (358 κάτοικοι)

2). Η Πέτρα (37 κάτοικοι). Η παλαιότερη ονομασία της ήταν Λόκοβη.

3). Τα Σκοτεινά (1 κάτοικος). Η ονομασία τους ως το 1926 ήταν Μόρνα.

4). Το Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Πέτρας Ολύμπου γνωστότερο με το αρκτικόλεξο

    Ψ.Ν.Π.Ο. (τέως Σανατόριο, 1936-1969). Δεν έχει μόνιμο πληθυσμό.

Η παλαιότερη θέση του χωριού ήταν στα σημερινά Σκοτεινά και ονομαζόταν Μόρνα. Εκεί υπήρχε εργοστάσιο ξυλείας, το οποίο μεταφέρθηκε στο Λιτόχωρο, στα 1965.

Η Μόρνα (Σκοτεινά από το 1928) είχε 190 κατοίκους το 1920, 1.178 το 1940, 377 το 1951, 464 το 1961 και μόλις 1 κάτοικο το 1971. Η διαφορά στον πληθυσμό κατά τις απογραφές του 1940 με το 1951 έχει σχέση με τη λειτουργία του κρατικού εργοστασίου για την επεξεργασία ξυλείας αλλά και με την παρουσία πολυμελούς συνεργείου για τη διάνοιξη του δρόμου από το 20ό χιλιόμετρο και πάνω.

Επειδή το χωριό ήταν ανάμεσα σε δύο βουνά, η Μόρνα έλαβε την ονομασία "Σκοτεινά" το 1926 με την έννοια ότι δεν έμπαινε πολύ φως. Το νέο χωριό έλαβε την ονομασία "Φωτεινά", καθώς οι κάτοικοι επέλεξαν ένα μέρος προσήλιο, σε αντίθεση με το παρελθόν, και αποτέλεσε κοινότητα. Το 1999 με το Σχέδιο Καποδίστριας έγινε Δημοτικό Διαμέρισμα στο Δήμο Πέτρας.

Σήμερα τα Φωτεινά έχουν ένα διθέσιο Δημοτικό Σχολείο το οποίο μετά θάνατον του καθηγητή Χρίστου Τσολάκη του οποίου η καταγωγή ήταν από τα Φωτεινά πήρε την επωνυμία του καθηγητή το 2012, και μονοθέσιο νηπιαγωγείο, όπου φοιτούν περί τα 30 παιδιά. Υπάρχει επίσης αγροτικό Ιατρείο, δασικός συνεταιρισμός και ο κεντρικός ναός, ο οποίος είναι αφιερωμένος στον Άγιο Νικόλαο. Ο ναός αυτός περιέχει τοιχογραφίες από την περίοδο της Τουρκοκρατίας και έχει πέσει δύο φορές (με τελευταία αυτή του 1950), χωρίς να πάθει κανένας το παραμικρό. Ένας ακόμα ναός, που χρησιμεύει ως κοιμητήριο, είναι αυτός της Αγίας Παρασκευής, της οποίας ο ρυθμός είναι βασιλική με τρούλο.

 Οι κύριες ασχολίες των κατοίκων, οι οποίοι είναι κυρίως ντόπιοι και λίγοι Βλάχοι, είναι η καλλιέργεια καπνού , η υλοτομία και δευτερευόντως η κτηνοτροφία. Τα τελευταία χρόνια εξασφαλίστηκε, με την επιμέλεια της Δημοτικής Αρχής, η μεταφορά νερού για ύδρευση από την Παλιά Μόρνα στο νέο χωριό. Σήμερα υπάρχει ευκολοδιάβατος δρόμος που συνδέει την Πιερία με την Κοζάνη μέσω της οδού Φωτεινών-Σκοτεινών-Φτέρης.


Τα Σκοτεινά, με 1 κάτοικο κατά την Απογραφή του 2011, είναι μικρός ορεινός οικισμός της Πιερίας, κτισμένος σε υψόμετρο 700 μέτρων. Βρίσκεται 15 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά της Κάτω Μηλιάς και απο το 2011 υπάγεται διοικητικά στην Τοπική Κοινότητα Φωτεινών του διευρυμένου Δήμου Κατερίνης.

Η ονομασία του χωριού μέχρι τις 31 Αυγούστου 1926 ήταν Μόρνα (το όνομα σημαίνει σκοτεινός τόπος). Εκεί βρίσκεται και ένα φαράγγι με πλούσια βλάστηση, άφθονα νερά και άγρια ομορφιά. Επειδή το μέρος είναι ανήλιαγο λόγω της πυκνής βλάστησης , οι κάτοικοι έδωσαν το όνομα Σκοτεινά στο χωριό που εγκατέλειψαν και Φωτεινά στο νέο χωριό, όπου υπήρχε περισσότερο φως. Δίπλα στα Σκοτεινά βρίσκεται το Μαυρονέρι. Τα πέτρινα σπίτια της δεν κατοικούνται εδώ και περίπου 40 χρόνια, καθώς οι κάτοικοι της Μόρνας ίδρυσαν τα Φωτεινά, το 1965. Έτσι, το 1971 καταγράφηκε μόνο ένας κάτοικος στα Σκοτεινά. Κοντά στο χωριό βρίσκεται ένα μονοκάμαρο γεφύρι.


Κατά τη δεκαετία του 1930 και μεταπολεμικά, παρατηρείται μεγάλη ανάπτυξη στον τομέα επεξεργασίας του ξύλου στην Πιερία, συνέπεια της αντίστοιχης προόδου που σημείωσε η ελληνική δασοπονία, με την εγκατάλειψη του παραδοσιακού συστήματος διαχείρισης με ενοικιαστές και τη δημιουργία Δασαρχείων πρότυπης δασοπονίας. Παράλληλα παρουσιάζεται έντονο κρατικό ενδιαφέρον για εκσυγχρονισμό των υποδομών (δασικών δρόμων, φυτωρίων, μηχανισμών επιτήρησης κ.λπ.) και την κατασκευή εργοστασίων επεξεργασίας του ξύλου.

Κατασκευάζονται έτσι στα τέλη της δεκαετίας του ’30 στην Πιερία δύο πρότυπες για την εποχή τους μονάδες επεξεργασίας ξύλου. Το εργοστάσιο στρωτήρων στα Σκοτεινά (Μόρνα) Πιερίων και το εργοστάσιο εμποτισμού των Ελληνικών Σιδηροδρόμων (ΣΕΚ) στην Κατερίνη. Μετά τον πόλεμο, στα μέσα της δεκαετίας του ’60 λειτούργησε η μεγάλη μονάδα επεξεργασίας ξύλου στο Λιτόχωρο, η οποία αντικατέστησε τη μονάδα της Μόρνας.

Σήμερα είναι ένα χωριό "φάντασμα"… Την εποχή, όμως, που ο Ιωάννης Μεταξάς έλεγε το ΟΧΙ στους Ιταλούς και μέχρι το 1966, η Μόρνα ή αλλιώς Σκοτεινά του Νομού Πιερίας, έσφυζε από ζωή.

Σε αυτό συνέβαλε, το γεγονός ότι στην περιοχή λειτουργούσε το Κρατικό Εργοστάσιο Επεξεργασίας Ξύλου, ή αλλιώς «Πανεπιστήμιο Δασών», όπως το αποκαλούσαν με καμάρι οι κάτοικοι της περιοχής.

Επιθυμία σήμερα των κατοίκων είναι να σωθεί ότι απέμεινε από το παλαιό εργοστάσιο ξυλείας στο διάστημα των 40 και πλέον χρόνων εγκατάλειψής του και να συντηρηθεί, ώστε να μετατραπεί ο χώρος σε Μουσείο Ξύλου και κέντρο πληροφόρησης για το περιβάλλον.

 



Δημοσίευση σχολίου

0 Σχόλια